Wat is zorgdomotica?

Domotica in de zorg of zorgdomotica, is de toepassing van domotica, oftewel huisautomatisering, specifiek gericht op de zorgsector. Het omvat een scala aan technologische toepassingen die het leven van cliënten comfortabeler en veiliger en dat van zorgpersoneel efficiënter maken. Voorbeelden zijn personenalarmering, een verpleegoproepsysteem en slimme sensoren die bijvoorbeeld registreren of iemand is gevallen. Deze systemen zijn specifiek ontworpen om de veiligheid, het comfort, de efficiency en kwaliteit in de zorg te vergroten en te verbeteren. Dankzij domotica in de zorg kunnen zorgverleners efficiënter werken en wordt de werkdruk verminderd. Bij de implementatie van zorgdomotica moet privacy altijd een kernoverweging zijn.

Zorgdomotica en privacy, de AVG

Bij het gebruik van zorgdomotica verwerkt u gevoelige persoonsgegevens van cliënten. Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is het verwerken van gezondheidsgegevens in principe verboden, tenzij er een uitzondering van toepassing is. Enkele belangrijke punten:

• U moet een wettelijke grondslag hebben voor het verwerken van gezondheidsgegevens
• Verwerking moet plaatsvinden binnen een behandelcontract of wettelijk kader
• U bent verplicht een register van verwerkingsactiviteiten bij te houden
• Bij grootschalige verwerking van gezondheidsgegevens moet u een Data Protection Impact Assessment (DPIA) uitvoeren

Bij grootschalige verwerking van gezondheidsgegevens is niet alleen een DPIA vereist, maar kan ook een voorafgaande raadpleging bij de Autoriteit Persoonsgegevens nodig zijn als er sprake blijft van een hoog risico.

Wettelijke grondslagen

Voor zorgdomotica kunt u zich vaak beroepen op wettelijke grondslagen, zoals:

• Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO)
• Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015
• Wet langdurige zorg (Wlz)
• Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg (Wabvpz)

Deze wetten bieden een basis voor het verwerken van gezondheidsgegevens in het kader van zorgverlening.

Toestemming en transparantie

In veel gevallen is expliciete toestemming van de cliënt niet nodig, omdat de grondslag in de wet staat. Toch is het belangrijk om cliënten duidelijk te informeren over:

• Welke gegevens worden verzameld via zorgdomotica
• Het doel van de gegevensverzameling
• Hoe lang gegevens worden bewaard
• Met wie gegevens eventueel worden gedeeld

Het is belangrijk om te benadrukken dat betrokkenen recht hebben op inzage in hun persoonsgegevens. Dit omvat niet alleen informatie over welke gegevens worden verzameld, maar ook over het doel, de ontvangers, bewaartermijnen en hun privacyrechten.

Geheimhoudingsplicht

Iedereen die betrokken is bij de verwerking van gezondheidsgegevens via zorgdomotica heeft een geheimhoudingsplicht. Deze kan voortkomen uit:

• Het beroep van de hulpverlener
• De behandelingsovereenkomst met de cliënt
• Een arbeidsovereenkomst
• Wettelijke verplichtingen

Potentiële risico’s

Hoewel zorgdomotica veel voordelen biedt, zijn er ook potentiële risico’s aan verbonden. Het (piekeren over het) verlies van privacy kan een negatief effect hebben op de relatie tussen ouderen en zorgverleners. Ouderen kunnen geneigd zijn informatie achter te houden, misleidende informatie te geven of ervoor kiezen helemaal geen gebruik meer te maken van het zorgsysteem. Het evenwicht tussen zorgdomotica en privacy is delicaat. Het gevoel continu in de gaten te worden gehouden kan leiden tot een ‘bigbrothergevoel’ bij cliënten. Het is daarom cruciaal om een zorgvuldige afweging te maken tussen de voordelen van veiligheid en efficiëntie enerzijds, en het recht op privacy en persoonlijke vrijheid anderzijds.

Praktische stappen voor naleving

Om aan de AVG te voldoen bij het gebruik van zorgdomotica, kunt u de volgende stappen nemen:

1. Stel een privacybeleid op specifiek voor zorgdomotica
2. Zorg voor goede beveiliging van de verzamelde gegevens
3. Sluit verwerkersovereenkomsten af met leveranciers van domotica-systemen
4. Ontwikkel een duidelijk beleid over hoe zorgdomotica wordt ingezet met respect voor privacy
5. Train medewerkers in privacybewust werken met zorgdomotica
6. Voer regelmatig privacy-audits uit
7. Wees voorbereid op het melden van eventuele datalekken binnen 72 uur na kennisname

Optimaliseer nu uw zorgverlening met Zorgdomotica

Door zorgvuldig om te gaan met zorgdomotica en privacy, kunt u de voordelen benutten zonder de rechten van cliënten te schaden. Zorg dat u de regelgeving goed kent, baseer uw gegevensverwerking op de juiste wettelijke grondslagen, en implementeer een stevig privacybeleid. Zo kunt u met een gerust hart innovatieve zorgdomotica inzetten.

Laat uw gegevens achter, zodat we in contact kunnen komen. Dan horen we graag over uw vragen of wensen.

Disclaimer

Hoewel we ons best hebben gedaan om in dit artikel de juiste en meest actuele informatie weer te geven met betrekking tot zorgdomotica en de AVG, is het belangrijk op te merken dat wet- en regelgeving en de interpretatie daarvan kunnen veranderen. Deze informatie is geen vervanging voor professioneel juridisch advies. We raden zorginstellingen aan om regelmatig de meest recente richtlijnen van de Autoriteit Persoonsgegevens te raadplegen en indien nodig juridisch advies in te winnen voor hun specifieke situatie.